Mühendis Faruk Görünüş: Van'da binaların birçoğu yorgun!

Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen depremden bu yana ülkenin depremselliği gündemden hiç düşmedi. O tarihten bu yana Türkiye’nin farklı bölgelerinde ciddi sarsıntılar olurken ülkenin depremselliği adeta sil baştan tartışılmaya başlandı. Birçok ilin fay hatları, depremselliği sil baştan konuşulmaya başlarken Van tüm bu tartışmaların olduğu iller arasından hiç eksilmedi. Son dönemlerde birçok değerlendirmede yer alan ve 7 ila 8 arasında depremin olabileceği iller arasında gösterilen kentte meydana gelen son depremler de yeni bir endişe yaratırken uzmanlar deprem konusunda ciddi anlamda risk taşıdığını açıkladı.

VAN’DAKİ DEPREMLER KORKUTTU

Van’da son birkaç haftada ardı ardına gelen büyük depremler kentte yeni bir endişe ve korkuya sebep oldu. Geçtiğimiz hafta meydana gelen 4,7 büyüklüğündeki depremden sonra kentte panik havası yaratırken o sarsıntılar kentin deprem gerçeğini ve kentin depreme dirençli olmadığını bir kez daha hatırlattı. Sürekli olarak depremler ve deprem direnci ile ilgili konuşan bir isim olan inşaat mühendisi Faruk Görünüş, o sarsıntılar sonrasında bir kez daha kentteki hasarlı binalar başta olmak üzere kentin deprem direncini yorumlarken “Van depreme dirençli bir kent değil” yorumunu paylaşıp kentin ciddi anlamda riskli olduğu gerçeğini bir kez daha dile getirdi.

FARUK GÖRÜNÜŞ KENTİN DÜŞÜK DEPREM DİRENCİNE BİR KEZ DAHA DİKKAT ÇEKTİ!

2011 yılında yaşanan depremlerden sonra hep diken üstünde olan ve yaşanan her sarsıntıda olası yeni depremlerin endişesini yaşayan Van ile ilgili uyarılar ardı ardına yapılıyor. Çevresindeki birçok il ile birlikte ülkeleri de kapsayan deprem araştırmalarında riskli bölgeler arasında gösterilen Van, ülkenin aktif yeni faylarını kapsayan çalışmalarda da yer alıyor. Olası deprem beklentilerinin, olabilecek deprem şiddetinin ve depremden etkilenme ihtimali yüksek illerin başını çeken Van’ın bu durumu sürerken geçtiğimiz hafta meydana gelen deprem yıllardır tartışılan fakat bir türlü adım atmayan dirençlilik konusunu bir kez daha gündeme getirdi. Bir taraftan olası depremler, bir taraftan da deprem anı ve sonrası yasabileceklerin tartışıldığı süreçte deprem konusunu sürekli gündemde tutmaya çalışan inşaat mühendisi kentin aksayan tarafına bir kez daha dikkat çekti.

VAN’DA BİNALARIN BİRÇOĞU YORGUN

Görünüş, yaşanan depreme ilişkin konuşarak, “Van’da 2011 yılında 7.2 büyüklüğünde bir deprem yaşandı. O depremden sonra 5.6 büyüklüğünde bir deprem yaşandı. Bu 5.6 depreminde birçok bina yerle bir oldu. Buna Bayram Oteli’ni de dahil edebiliriz. Büyük deprem yaşamış ve arkasından yüzlerce deprem yaşamış Van’da binaların birçoğu yorgun. İçerilerde göremeyeceğimiz kılcal çatlaklar var. Beton dayanımları zaten bu 12 yıl içerisinde binalar daha da yaşlandı. Yıllar içerisinde yüzlerce deprem meydana geldi. Bu depremler de binaların dayanıklılığını iyice düşürdü. Tabii bunda en büyük sıkıntı Van’daki eski binalar. Yani 30 ve üzeri yaştaki binalar. Van’daki binaların yıkılması için illa 7 ve üstü büyüklüğünde depreme gerek yok. 4.7 büyüklüğündeki deprem hafife alınamaz bir deprem ama 5.6 ve 6 büyüklüğündeki depremler her an olabilecek depremlerdir” dedi.

“VAN DEPREME DİRENÇLİ BİR KENT DEĞİL”

Kentteki eski binaların risk taşıdığını belirten Görünüş, “2011 yılındaki depremin üzerinden yıllar geçti. Bizim bu konuda korkmamız gereken, endişelenmemiz gereken konu şudur; bizim büyük bir depremi değil, bizim 6 büyüklüğündeki depremlerden de endişelenmemiz gerekiyor. 6 büyüklüğündeki deprem yeni binalara çok zarar vermeyebilir ama eski binalar çok ciddi şekilde risk taşıyor. Van merkezde 5-6 büyüklüğündeki depremler birçok binayı yerle bir edebilir. Bunu net şekilde söylüyorum. Kentin yapı stokunu çok iyi biliyorum.”

“AZ HASARLI DEMEK DEPREME DAYANIKLI DEMEK DEĞİL!”

“Birçok binayı yakından inceledik. Bu anlamda teknik çalışmalar yaptık. Van depreme dirençli bir kent değil. Çünkü hâlâ ciddi önlemler alınmadı. Van’da eski binalarla ilgili hiçbir çalışma yok. Bir binanın az hasarlı olması demek depreme dayanıklı olduğu anlamına gelmiyor. Fakat insanların binaları az hasar aldığında depreme dayanıklı olduğunu düşünüyorlar. Bu algı da onları yanıltır. Bizim korkumuz büyük depremler değil, 6 ve daha altındaki büyüklüğündeki depremlerin Van’daki birçok binayı yıkacağı gerçeğidir” ifadelerini kullandı.

“VAN’DA YAŞANAN 4.7 BÜYÜKLÜĞÜNDEKİ DEPREM KÜÇÜMSENECEK BİR DEPREM DEĞİL”

Görünüş, önlemlerin alınması gerektiğini dile getirerek, “Beşyol Meydanı’ndaki binalar tarihi yapılardır. Orada 40-50 yıllık binalar var. Bunlar insan sirkülasyonunun çok olduğu caddeler olduğu için burada olası bir yıkımda buraya erişim de zor olacaktır. Cephe giydirme projesinden vazgeçilmelidir. Bu projenin askıya alınması lazım. O binaların malzeme kalitesi de kötü. Asla yeni binalar gibi performans gösteremezler. Yeni binalardan korkmuyorum. Yeni binalar deprem yönetmeliğine göre yapılmış binalardır. Eski binalar büyük risk altında. Eski binaların bu anlamda bir an önce incelenmesi lazım.”

ESKİ BİNALAR BÜYÜK RİSK TAŞIYOR!

“Van’da 40 yaşından büyük otellerimiz var. Bu oteller çok ciddi risk taşıyor. Bu binaların, otellerin bir an önce deprem analizlerinin yapılması gerekiyor. Çok zamanımız kalmadı. Türkiye genelinde sık sık depremler yaşanıyor. Kısa periyotlarla büyük depremler yaşıyoruz. Van’da yaşanan 4.7 büyüklüğündeki deprem küçümsenecek bir deprem değil. Van’daki eski binaların risk taşıdığının altını çizmek istiyorum” diye aktardı. şehrivan