Van neden bu kadar soğuk? İşte sebebi...
İklim değişikliği ve kuraklık tüm Türkiye'yi olduğu gibi Van'ı da tehdit etmeye devam ediyor. Karasal iklimin etkili olduğu Van geçmiş yıllarda yoğun kar yağışıyla bilinirken bu yıl neredeyse kar yüzü görmedi. Özellikle ocak ve şubat aylarında metrelerce karın yağdığı Van'da, bu yıl havanın çok soğuk olması da dikkatlerden kaçmıyor. Geçmiş yıllarda kar yağışıyla birlikte nispeten yumuşak geçen kış mevsimi aşırı soğuk seyrederken Vanlıların merak ettiği o soru cevap buldu.
Karasal iklimin etkili olduğu Van’da geçmiş yıllarda metrelerce yağan kar, bu kış mevsiminde adeta kayboldu. Doğu Anadolu Bölgesi’nin en fazla kar alan şehirlerinden biri olan Van’a bu mevsimde neredeyse hiç kar düşmedi. Geçmiş yıllarda beyaz örtüyle kaplanan cadde ve sokaklar, bu yıl kış ortasında bile kurak bir görüntü sergilerken, Şubat ayının bitmesine az kala kentte henüz kar yağışının olmaması Vanlıları endişelendiriyor. Bunun yanı sıra geçmiş yıllarda kar yağışıyla birlikte nispeten yumuşak geçen kış mevsimi, bu yıl tam tersine hem kurak hem de aşırı soğuk geçiyor. Geceleri hava sıcaklığı -15 derecelere kadar düşerken, gündüz iliklere işleyen soğuk hava hayatı olumsuz etkiliyor. Şehrivan’a konuşan İklim Bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar, Van’da kar yağmaması ve havanın neden bu kadar soğuk olduğunu açıkladı.
YAŞAR: VAN’DA KAR YAĞMAMASININ NEDENİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
İklimlerin hiçbir zaman sabit olmadığını ifade eden Yaşar, “İklimler hep değişir. Hiçbir zaman için sabit olmadı. Eğer birkaç yıl çok sıcak olursa sonrasında çok soğuk olur. Birkaç yıl çok kurak geçer ve sonra yağışlı olur. Mutlaka iklimleri dengeler. Bunlar olağan şeyler. Van’da da aynı şekilde bu kış mevsiminde daha az kar yağmış olabilir ama bu gelecek yıllarda da böyle olacağı anlamına gelmiyor. İklim değişikliğinden dolayı bu tür hadiseler yaşanıyor. Kar, toprağın su ihtiyacını karşılayan en önemli unsurlardan biri. Eğer kar yağmazsa, yazın kuraklıkla karşı karşıya kalabiliriz. Şu an çok ciddi bir poyraz var ama mart ayından itibaren yağış bekliyorum” ifadelerini kullandı.
VAN’DA HAVA NEDEN BU KADAR SOĞUK?
Yaşar, havanın çok soğuk olmasını değerlendirerek, “Yağış olması için öncelikle havanın hafif bir ılık olması lazım. Kar yağması için atmosferin çok soğuk olması lazım. Hava şu an çok soğuksa birkaç gün sonra sıcak olacak ve yağış olacak. Hiç bu kadar sert bir şubat ayı yaşadığımı görmedim. Yukardan kutup soğukları aşağıya inecekti. Bu beklenen bir şeydi. Her yıl şubat ve mart ayında bunları bazen çok sert bazen hafif yaşarız” şeklinde konuştu.
VAN GÖLÜ’NÜN ÇEKİLMESİ İLE DİKKAT ÇEKEN AÇIKLAMA
Van Gölü'ndeki su seviyesinin azalmasının da olağan bir süreç olduğunu dile getiren Yaşar, Van Gölü’nde 1990, 1991 yılında çalıştım. O zaman göl çekilmeye başlamıştı. Yine kurak bir dönemdi. Kurak dönemlerde gölün seviyesi düşer. Şu an mikrobiyalitler çıkmış durumda. Bu iklimsel varyasyondan dolayı. Kuraklık yaşandığında Van Gölü çekiliyor. Yağışlar olduğu zaman da Van Gölü yükseliyor. Van Gölü’nün çekilmesi doğal. Korkulacak bir durum yok. Tamamen iklimsel değişikliklerden dolayı. Yağışlar olunca yeniden toplar kendini. Hiçbir zaman için çok sıcak veya çok soğuk olamaz” diye aktardı.
“DOĞA ARKADAN VURMAZ, ÖNCEDEN HABER VERİR”
Yaşar, Türkiye'de doğa olaylarının felakete dönüşmesinin esas sebebinin plansız yapılaşma ve yanlış kararlar olduğunu belirterek şunları söyledi: “Türkiye'de, doğadan korkmaya başladık. Çünkü afetleri felakete çeviriyoruz. Deprem oluyor çürük binalar çöküyor, sel yatağına evler yapıyoruz; sel basıyor. Bunlardan korkuyoruz. Doğadan korkulmaz, doğa arkadan vurmaz. Ne yapacağını baştan söyler, gerekli önlemler alabilirsek, hiçbir sorun yaşamayız, hiçbir korkumuz da olmaz. Ancak en küçük doğa hareketinde bile korkudan titriyoruz.”
SU MİKTARI DAHA DA DÜŞECEK!
Kuraklık kadar suyun bilinçsiz kullanımının da büyük bir tehdit olduğunu belirten Yaşar, Türkiye'nin iklim değişiklikleri yerine su yönetimine odaklanması gerektiğini vurgulayarak, “Kuraklıktan ziyade sorun Türkiye’de suyun yanlış kullanılması. Hem tarımsal sulamada, hem kullanma suyunda berbat bir su kullanımı var. 2008’den sonra barajların en düşük olduğu seviyedeyiz. Su miktarı daha da düşecek.”
YAŞAR DA SU YÖNETİMİNE DİKKAT ÇEKTİ!
Daha önce Şehrivan’a değerlendirme yapan bilim insanları gibi Prof. Yaşar da su yönetimine ve bununla ilgili alınması gereken önlemlere dikkat çekerek şu ifadelere yer verdi; “Önemli olan suyu kullanmasını bilmek. Özellikle yer altı sularını iyi kullanmak lazım. Ülkede yer altı suları keyfi olarak kullanılıyor. Yurt dışında böyle bir durum yok. Çok ciddi kanunlarla sınırlıdır. Yer altı sularının bütün ülkede ortak olması lazım. Bizim havanın sıcaklığını, soğukluğunu bir kenara bırakıp suyu çok dikkatli kullanmamız lazım. Suyun bittiği gün her şey biter. İklimler değişir. Ama su kaynaklarını kaybedersek geri dönüşü olmaz.” dedi.
